فکر کردم شاید خوب باشه که توضیح مختصری در مورد پارادایم (که به انگلیسی اینطوری نوشته میشه: paradigm ولی همونطوری خونده میشه که به فارسی نوشتم) براتون بنویسم.
این کلمه قدمت طولانی داره و به صورت ریشه ای به صورت خاص برای قواعد و گرامر به کار میرفته ولی این کلمه در اواخر قرن بیستم در فلسفه علم به مفهوم متفاوتی به کار رفت... در 1962 فیلسوف و تاریخ نگاری به اسم <توماس ساموئل کوهن> در کتاب <ساختار انقلابهای علمی> این اصطلاح رو برای توضیح نظریه پیشرفت و توسعه علم به کار برد و در واقع در فلسفه علم این نظریه رو جایگزین نظریه انباشت علم کرد که قبل از اون در فلسفه علم نظریه غالب بود... این که جزئیات این نظریه چی هست و تفاوتی که با نظریه قبلی داره در کجاها هست کمی مفصله برای اینکه بیشتر با این نظریه آشنا بشین می تونین این لینک که توضیحی در این مورد هست رو ببنین. این نظریه از طرف دیگران بیشتر از اینکه در فلسفه علم استفاده بشه در علوم انسانی استفاده شده و جالبه که بدونین خود توماس کوهن با استفاده از این نظریه در علوم انسانی کاملا مخالف بوده!! چون اعتقاد داشته علوم انسانی به خاطر تجربه ناپذیر بودن، سنجش ناپذیر بودن و تکرار ناپذیر بودن در حوزه علوم قرار ندارن. ولی خوب این نظریه از طرف دیگران بیشتر از اینکه در فلسفه علم استفاده بشه در علوم انسانی استفاده شده و در واقع معنای مجازی داره که اگر به صورت خیلی ساده بخوایم مطرحش کنیم معادل با هنجارهای اجتماعی میشه.