گزارشی از رادیو زمانه در ارتباط با همایش دین و مدرنیته.
از ایتالو کالوینو قبلا نقد کتاب <اگر شبی از شبهای زمستان مسافری ... > رو نوشتم... بزرگداشتی در ایران برای این نویسنده برگزار شده که خلاصه این مراسم رو در این لینک از رادیو زمانه می تونین بخونین. بخشی از این خبر که مربوط به سخنرانی سفیر ایتالیا در مورد ادبیات بود جالب بود که انتخابش کردم و برای اینجا هم paste میکنم.
در جایی دیگر می‌گوید: «چیزهایی که ادبیات می‌تواند جست‌وجو کرده و آموزش دهد کم هستند اما جایگزینی برای آنها نیست: نحوه‌ی نگاه به خود و به هم‌نوع، شیوه‌ی ارتباط برقرار کردن بین مسایل شخصی و مسایل عمومی، ارزش دادن به چیزهای کوچک و بزرگ، در نظر گرفتن حدود و نقاط ضعف خود و دیگران، پیدا کردن نسبت‌های زندگی، جایگاه عشق در آن و قدرت و ریتم آن، همچنین پیدا کردن جایگاه مرگ و نحوه‌ی فکر کردن یا فکر نکردن به آن، ادبیات می‌تواند سختی، دلرحمی، غم، طعنه و کنایه، شوخ طبعی، و بسیاری دیگر از این مسایل لازم ودشوار را آموزش دهد. مابقی را باید جای دیگر فراگرفت. از علم، از تاریخ، از زندگی، همان‌گونه که همه‌ی ما باید در پی یادگیری آن باشیم».
نام کتاب: تولیپ
نویسنده: رومن گاری
مترجم: کاظم سادات اشکوری
تعداد صفحات کتاب: ۱۵۵ صفحه
این کتاب دومین کتابی بود که از رومن گاری خوندم... قبل از این کتاب بادبادک ها رو ازش خونده بودم. (در نقد کتاب بادبادک ها توضیح کاملی در ارتباط با رومن گاری و روحیات و سبک نوشتنش نوشتم). کتاب تولیپ اصلا به خوبی کتاب بادبادک ها نبود و در واقع از لحاظ داستانی اصلا کتاب جذابی نبود... داستان اصلی کتاب حکایت مردی هست که در اعتراض به مشکلات دنیا روزه میگیره و در واقع نوعی اعتصاب غذا میکنه... چیزی شبیه به کار مهاتما گاندی که توی کتاب هم روزنامه نویسهای داستان لقب مهاتما رو بهش داده بودن...
مضمون اصلی داستان در مورد موضوعاتی مثل انتقاد نسبت به مذهب و خدا، جنگ (به خصوص جنگ جهانی دوم)، شرایط سیاسی و اجتماعی دنیا هست... رومن گاری به خاطر اینکه خودش سیاستمدار هم بوده مسائل سیاسی رو خیلی در کتابهاش دنبال میکنه...
در کل به نظر من این کتاب چندان کتاب خوبی نبود.
نام کتاب: دعاهای مشکل گشا
تالیف: محسن کتابچی (روی جلد کتاب فقط نوشته م. کتابچی)
تعداد صفحات کتاب: 128 صفحه
چاپ دهم 1386 (چاپ اول 1384)
تیراژ 20 هزار نسخه
انتشارات گویا
فهرست این کتاب رو که نگاه بکنید در ابتدا یک مقدمه داره و بعد از اون شرایط تحقق دعا رو نوشته که این دو بخش روی هم 8 صفحه میشه. بعد از اون در حدود 120 دعا نوشته که هر دعایی به صورت خاص مخصوص یه چیزی هست. چند نمونه از دعاهایی که نوشته بود و به نظرم جالب بود رو براتون عنوان دعاش رو می نویسم:
دعا برای رفع بد اخلاقی
دعا برای عمر طولانی و حسن عاقبت
چاره اندیشی در مشکلات علمی
دعا برای تضعیف قدرتمندان و شکست قدرت آنان
ختم مجرب برای مطیع شدن زن
دعا برای تسهیل مشکلات خانه داری ویژه زنان خانه دار
دعا برای طلب فرزند پسر (دعا برای طلب فرزند دختر نداره)
دعا هنگام مشاهده شیء قابل تعجب
دعا برای القاء مهر خود در دل دیگران
دعا برای رفع ضرر غذای مسموم
دعا برای باز شدن بخت و اقبال
دعا برای یافتن شیء گمشده
دعا برای رفع کساد (بی رونق بودن) سرمایه یا زیاد ماندن دختران در خانه پدر (جالبه که با دختر مشابه با کالا برخورد کرده و ازدواج کردنش رو مشابه فروختن جنس)
دعا برای جلب محبت
و ....
تعداد دعاها خیلی زیاد هست چند نمونش رو فقط نوشتم... حالا اینکه هر دعایی به چه صورت هست معمولا همراه با یه حدیث هست که حدیث ها از این منابع انتخاب شدن:
بحار الانوار
اصول کافی
نهج البلاغه
سفینه البحار
وسایل الشیعه
و خیلی منابع دیگه که فکر کنم در مجموع حدود 20 منبع باشه...
بعد از اون یه ذکر یا یه آیه از قرآن هست که معمولا هم خیلی کوتاه هست و بعد دوباره با استناد به مراجع مختلف و احادیث دلایلی اورده که چرا این دعا این کاربرد رو داره.
مثلا دعا برای طلب فرزند پسر این هست:
امام صادق (ع) فرموده است (مرجع وسائل الشیعه جلد 21 ص 376 حدیث 27343):
<هر کس که زنش باردار است، در ماه چهارم بارداری زنش دست همسرش را بگیرد و روی به قبله بایستد و آیه الکرسی را بخواند و دست بر پهلوی زنش بگذارد و بگوید:
اللهم انی سمیته محمدا
(خداوندا من این فرزندم را محمد نام می گذارم)
خداوند به او فرزند پسر خواهد داد. و اگر نام او را تغییر دهد چه بسا خداوند فرزند را از او بگیرد.
اینکه این کتاب در عرض دو سال 10 بار تجدید چاپ شده و هر بار حدود 20 هزار نسخه تازه توسط انتشاراتی که محدود به یه منطقه کوچیک میشه خودش نکته قابل توجهی هست...
فکر کردم شاید خوب باشه که توضیح مختصری در مورد پارادایم (که به انگلیسی اینطوری نوشته میشه: paradigm ولی همونطوری خونده میشه که به فارسی نوشتم) براتون بنویسم.
این کلمه قدمت طولانی داره و به صورت ریشه ای به صورت خاص برای قواعد و گرامر به کار میرفته ولی این کلمه در اواخر قرن بیستم در فلسفه علم به مفهوم متفاوتی به کار رفت... در 1962 فیلسوف و تاریخ نگاری به اسم <توماس ساموئل کوهن> در کتاب <ساختار انقلابهای علمی> این اصطلاح رو برای توضیح نظریه پیشرفت و توسعه علم به کار برد و در واقع در فلسفه علم این نظریه رو جایگزین نظریه انباشت علم کرد که قبل از اون در فلسفه علم نظریه غالب بود... این که جزئیات این نظریه چی هست و تفاوتی که با نظریه قبلی داره در کجاها هست کمی مفصله برای اینکه بیشتر با این نظریه آشنا بشین می تونین این لینک که توضیحی در این مورد هست رو ببنین. این نظریه از طرف دیگران بیشتر از اینکه در فلسفه علم استفاده بشه در علوم انسانی استفاده شده و جالبه که بدونین خود توماس کوهن با استفاده از این نظریه در علوم انسانی کاملا مخالف بوده!! چون اعتقاد داشته علوم انسانی به خاطر تجربه ناپذیر بودن، سنجش ناپذیر بودن و تکرار ناپذیر بودن در حوزه علوم قرار ندارن. ولی خوب این نظریه از طرف دیگران بیشتر از اینکه در فلسفه علم استفاده بشه در علوم انسانی استفاده شده و در واقع معنای مجازی داره که اگر به صورت خیلی ساده بخوایم مطرحش کنیم معادل با هنجارهای اجتماعی میشه.
نام کتاب: گتسبی بزرگ
نویسنده: اسکات فیتزجرالد
مترجم: کریم امامی
تعداد صفحات کتاب: ۲۸۸ صفحه
این کتاب در لیستی که مجله تایم منتشر کرده بود و نظرسنجی بود از ۱۲۵ نویسنده مطرح و معاصر در مورد بهترین رمان های منتشر شده رتبه هفتم رو داشت و در بین کتابهای انگلیسی زبان در فهرست ۱۰۰ رمان برتر که توسط کتابخانه نوین در آمریکا چاپ شد رتبه دوم رو داشت... جزو کتابهای خیلی مطرح دنیا و بخصوص آمریکا هست (در آمریکا در مقطع دبیرستان و رشته های ادبیات در دانشگاه کتابش به عنوان درس ادبیات تدریس میشه) که در ایران کمتر شناخته شده هست.
فیتزجرالد در واقع بنیان گذار سبک ادبیات آمریکا هست و این کتاب با ارزش ترین اثرش هست... نویسنده های مثل همینگوی، فالکنر، سلینجر، و پل استر در واقع به نوعی ادامه دهنده سبک فیتزجرالد بودن... من بین سبک این کتاب و کتابهایی که از نویسنده هایی که اسمشون رو بردم خونده بودم شباهت های ساختاری زیادی دیدم.
خلاصه داستان کتاب و شرح زندگی نویسنده در لینکهایی که در ارتباط با هر کدوم معرفی کردم هست... نیمه اول داستان به نظر من کاملا یه داستان معمولی بود ولی از نیمه دوم کتاب قشنگی شد. کتاب از لحاظ ادبیات کتاب قوی هست و به جنبه های دیگه خیلی کمتر پرداخته شده... در واقع هدف از نوشتن کتاب خلق یه اثر ادبی و یه رمان خوب بوده...
مترجم کتاب هم همونطور که ناشر نوشته ترجمه با وسواسی رو انجام داده و با توجه به ساختار متفاوت جمله بندی ها و اصطلاحاتی که در سبک نوشتاری فیزجرالد وجود داره به نظر من کارش رو نسبتا خوب انجام داده... از نکات خیلی مثبت ترجمه این هست که آخر کتاب چند نامه که به فیتزجرالد در مورد کتاب نوشته شده و جوابهایی که داده رو چاپ کرده و یه نقد در مورد کتاب هم ترجمه کرده و اضافه کرده که در مجموع اطلاعات خوبی دارن و من دیگه انتقادها و نکاتی که اونجا بهش اشاره شده رو نمی نویسم...
در کل کتاب تصویر بسیار ظریفی از چیزی است که اون رو به عنوان <رویای آمریکایی> میشناسن... من این کتاب رو به خاطر سبک قوی ادبی و تاثیرگذاری که در ادبیات آمریکایی داره به کسایی که به ادبیات علاقه دارن توصیه میکنم.
نام کتاب: تاریخ فلسفه (داستان فلسفه)
نویسنده: ویل دورانت
مترجم: عباس زریاب
تعداد صفحات کتاب: ۵۰۱ صفحه
ویل دورانت محقق خیلی برجسته ای بوده و در این کتاب هم تاریخ فلسفه رو خیلی خوب جمع آوری کرده... در لینکی که از ویکی پدیا معرفی کردم توضیح در مورد این هست که در کتاب تاریخ فلسفه ویل دورانت نظریات کدوم فیلسوفها رو در موردشون نوشته... خوبی کتاب به این هست که نقل قولهای مستقیمی از کتابهای فیلسوف ها داره و این کمک می کنه به اینکه خواننده نظرات خاص خودش رو هم داشته باشه.
به نظر من ویل دورانت در نوشتن این کتاب دقت خیلی زیادی کرده و وقتی که در مورد نظرات فیلسوف ها صحبت میکنه کاملا سعی می کنه بی طرف باشه و در انتهای هر بخش یه قسمتی با عنوان انتقاد داره که نظرهای فیلسوف ها رو نقد کرده.
این کتاب به نظر من کتاب خیلی خوبی بود و خوندنش رو به کسایی که به فلسفه علاقمند هستن توصیه می کنم... کتابهای دنیای سوفی و ماجراهای جاودان در فلسفه (نقدش رو توی همین وبلاگم نوشتم) در اصول کلی شبیه به کتاب تاریخ فلسفه ویل دورانت هستند ولی کتاب دنیای سوفی و کتاب ماجراهای جاودان در فلسفه در حد ابتدایی و بیشتر در حد داستان فلسفه هستن و کتاب تاریخ فلسفه ویل دورانت محتوای فلسفی کاملتری داره.